Πέρα από όλα τα εις εαυτόν ερωτηματικά που αναδύονται σε μία πορεία αναστοχασμού για τα πεπραγμένα του 2013 – του έτους που εδώ και καιρό ετοιμάζεται να εκμαιεύσει το νεογέννητο του αδελφάκι – το πιο ζωτικό είναι, θαρρώ, το εξής: «Τα έδωσες όλα;»
Που θα πει: Δόθηκες; Ξεχείλισες; Εν τέλει, εξαντλήθηκες μέχρι αναγεννήσεως;
Έπειτα: Θα έκανες την άλφα ή την βήτα επιλογή ξανά και ξανά, θα έπαιρνες πάλι τον ίδιο δρόμο – υπό το φως της αιωνιότητας (sub specie aeternitatis), όπως μας προτρέπει ο Σπινόζα και τόσοι άλλοι ακολούθως;
Καταλαβαίνω. Δεν είναι εύκολη υπόθεση ούτε το ένα, ούτε το άλλο.
Το «παίρνω» είναι δημοφιλέστερη πράξη από το «δίνω». Και μέσα στα οικεία κοινωνικά μας συμφραζόμενα και λόγω της εγωκεντρικής μας φύσης.
Επίσης είναι πολύ πιθανόν η ηθική της αιώνιας επιστροφής να ακούγεται στις μέρες μας, όπως και στο παρελθόν σε πολλούς ανθρώπους, σαν κάτι το απατηλό και το ανέφικτο.
Φωταγωγεί όμως, περιοχές μέσα μας κι έξω από μας, που δίχως την εποπτεία τους ο άνθρωπος δικαίως παραπονιέται για το ότι δεν καταλαβαίνει «πού πατάει και πού πηγαίνει».
Με άλλα λόγια: το παιχνίδι της αυτογνωσίας όσο και της ευδαιμονίας μας απαιτεί συνεκτικές διάρκειες κι όχι διάσπαρτες στιγμές. Αρμονία και όχι σκόρπιες νότες. Τη σύνθεση που αποκαλύπτεται από τα ενωμένα κομμάτια του παζλ κι όχι την άμορφη αρχική μάζα των επιμέρους του.
Ας μην στεκόμαστε επομένως στις «μικροζημιές και στα μικροκέρδη». Ούτε να ενδίδουμε στον πειρασμό να τα συμψηφίζουμε κάθε τόσο. Δε βγαίνει νόημα.
Νόημα έχει η προτροπή:
«Ρίξε τα μαργαριτάρια στ’ αγρίμια
Δως την καρδιά σου εκεί στα σκυλιά
Όσοι αγαπάνε τη ζωή ξοδεύονται
Δίνονται, δίνονται κι είναι αυτό που μετράει»
Καλή μας χρονιά!
