Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 18, 2015

Η εποχή της όρεξης - Η ζωή σαν τιμολόγιο

Δύο από τα βιβλία που μού πυροδότησαν ουκ ολίγες σκέψεις για την συλλογική μας αυτογνωσία -από την ώρα της δημοσίευσής τους κι εντεύθεν- είναι "Η εποχή της όρεξης" και το "Η ζωή σαν τιμολόγιο" του Β. Καραποστόλη (εκδ. Πατάκη και τα δύο), ενός από τους λίγους στην Ελλάδα εν ζωή στοχαστές με πρωτότυπη και ιδιαιτέρως διεισδυτική ματιά στα ελληνικά πράγματα.

Τηλεγραφικά θα έλεγα, πως "Η εποχή της όρεξης" - η οποία ιχνηλατείται κατά την ελληνική δεκαετία του '60, αποκρούει τα γενικά στερεότυπα περί της μακρόθεν ραθυμίας του Έλληνα και της τάσης του να περιχαρακώνεται στους 4 τοίχους της βολής του.

Άλλοτε δεν ήταν αυτός ο «κανόνας», υποστηρίζει ο Καραποστόλης: ο δημιουργικός άνθρωπος, τόσο της ελληνικής υπαίθρου, όσο και του αστικού χώρου, είχε μία ορμή απέναντι στα πράγματα, που κωδικοποιούταν στη φράση "στύβω την πέτρα". Ακολούθως έγινε η πέτρα πρώτη ύλη της φυλακής του.

Αφήνοντας στην άκρη τον τρόπο της προσωπικής μαρτυρίας που χαρακτηρίζει την "Εποχή της όρεξης" κι ακολουθώντας ένα πιο δοκιμιακό ύφος η ανθολόγηση κειμένων και ομιλιών του Κ. με τίτλο "Η ζωή σαν τιμολόγιο" προσεγγίζει μία πλειάδα θεμάτων που χαρτογραφούν μία διαφορετική ανθρωπολογική διάσταση της κρίσης, από αυτή που περιφέρει ο πληκτικός και ο γεμάτος παρωπίδες λόγος των κομματικών ομιλητών.

Ο Κ. χρησιμοποιεί την γλώσσα με τέτοια μαστοριά, όχι ακριβώς για να σε πείσει, αλλά για να ερεθίσει τον δικό σου στοχασμό. Γι' αυτό και είναι λόγος διαυγής, όσο και πρισματικός.

Μακάρι να αποσπούσε μεγαλύτερο ενδιαφέρον το βλέμμα του Κ. στα εντόπια από το αναγνωστικό μας κοινό. Θα ήταν, εκτιμώ, διαφορετικός κι ο τρόπος της πολιτικοποίησης μας, που σημαίνει, πως δε θα βιώναμε (δε θα επιτρέπαμε να βιώσουμε, πιο σωστά) μία τρύπια προεκλογική περίοδο, όπως η σημερινή.


ΥΓ - Για τα εκπαιδευτικά ζητήματα που τόν (και μάς) απασχολούν δύο μόνο σημειώσεις: Α. Το κέντρο βάρους που είναι ατροφικό στο ελληνικό σχολείο λέγεται «αυτοπραγμάτωση». Β. Η ηλεκτρονική διδασκαλία είναι αδύνατον να υποκαταστήσει τους πιο σημαντικούς θύλακες της γνώσης (πρόκληση της προσοχής, μίμηση, ανατροφοδότηση, άμιλλα). Με τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα: «Γενικά η παρουσία του διδάσκοντος εμπεριέχει τη δυνατότητα να ενεργοποιηθεί ο μαθητής με μία έννοια πλατύτερη από αυτήν που συνεπάγεται η χρήση του υπολογιστή», («Διδάσκοντας μέσα στην κρίση», σελ. 318).

Δεν υπάρχουν σχόλια: