«Θαλασσογραφίες»
«Αυτό που βλέπουμε,
δεν είναι αυτό που βλέπουμε.
είναι αυτό που είμαστε.»
Μπερνάρντο Σοάρες (Φερνάντο Πεσσόα)
«Το
βιβλίο της ανησυχίας»
Είναι άραγε αποπροσανατολιστική ή έστω κατά
τι υπερβολική η ρήση που μας υποψιάζει πως, αν παρατηρήσουμε προσεχτικά τη
θάλασσα, σε λίγο θα αρχίζει να κοιτάζει κι εκείνη μέσα μας; Κι όχι μόνον
κοιτάζει, αλλά κουρδίζει απαρχής τα κλειδιά της τέχνης μας;
Διόλου – αν εστιάσει κανείς στο παρόν
φωτογραφικό υλικό του Νίκου Χατζηκαλημέρη.
Η θάλασσα, υπεραιωνόβια και παλλόμενη, με την
αδιάκοπη ροή και τη ρευστή της υπόσταση, δε δίνει στις συγκεκριμένες
φωτογραφίες μίαν απλή παλέτα αντικατοπτρισμών.
Αφηγείται. Αφηγείται –μεταξύ άλλων– τους
ενδότερους υπαρξιακούς ελιγμούς ενός φακού υπομονετικού, διόλου βιαστικού και
αδιάκοπα διψασμένου για διερώτηση και παιχνίδι.
Και είναι τούτα τα δύο μαζί το εναρκτήριο
σημείο της συνομιλίας μας ως Εργαστηρίου δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής «Το Κοχύλι» με τα έργα του Νίκου: η διερώτηση και το παιχνίδι.
Κάθε νέο βήμα στην ιστορία της τέχνης,
εξάλλου, χαρακτηρίζεται από το σμίξιμο
και τον αποχωρισμό των εκάστοτε
εκφραστικών μέσων του ανθρώπου – είτε αυτό αφορά τις λέξεις ή τη μουσική, είτε
τις εικαστικές τέχνες, την κίνηση ή την όρχηση.
Η έκθεσή μας, με τίτλο «Θαλασσογραφίες», ανήκει στην παράδοση του σμιξίματος. Όπου η φωτογραφία σε άμεσο και σπερματικό διάλογο με
την λογοτεχνία γεννούν από κοινού ένα διακριτό αισθητικό αποτέλεσμα από ό,τι
καλλιεργούν ξέχωρα τα μέρη της σύνθεσής τους.
Κοινό πεδίο δράσης άλλωστε – και συνάμα
αθέατος κοινός δημιουργός εδώ, του φακού και του μελανιού που γράφεται και
διαβάζεται, είναι η θάλασσα.
Η ολόγυρα και η εντός μας.
Πάνος Δρακόπουλος
Υπεύθυνος Εργαστηρίου δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής «Το Κοχύλι»
«Παιχνίδια τα νερά
Στα σκιερά
περάσματα
Λένε με τα
φιλιά τους την αυγή
Που
αρχίζει
Ορίζοντας
–»
Οδυσσέας Ελύτης
«ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ»
Ήλιος, Φώς,
Χρώμα, Θάλασσα,
Λέξεις οικίες και
ζεστές για μένα, που έχουν να κάνουν με τον τόπο μου και τα ταξίδια μου σε
αγαπημένες θάλασσες κυρίως στα Δωδεκάνησα αλλά και στις Κυκλάδες τα τελευταία
χρόνια.
Μέσα από το φακό
προσπαθώ να αιχμαλωτίσω εικόνες από πλεούμενα με φανταχτερά χρώματα που
καθρεφτίζονται παιχνιδιάρικα στο γαλάζιο του νερού. Εικόνες όμως που
εμπεριέχουν το συναίσθημά μου, τη σκέψη μου, τη χαρά ή τη λύπη μου την στιγμή
του κλικ. Η αίσθηση ότι ένας αγαπημένος φίλος, ο φακός, είναι πάντα εκεί για
μένα μού δίνει διάθεση να συνεχίζω να αποτυπώνω τις γραφές της θάλασσας.
Η ιδέα αυτής της
έκθεσης γεννήθηκε από την γνωριμία μου με την ομάδα του Εργαστηρίου
δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής «ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ», της οποίας η λογοτεχνική γραφή
και προσέγγιση έδωσε πνοή στις φωτογραφίες μου.
Εύχομαι και
ελπίζω μέσα από αυτήν την δημιουργική συνομιλία φωτογραφίας και λόγου να σας
ταξιδέψουμε σε γνωστές και άγνωστες θάλασσες.
Αφιερώνω την
έκθεση «Θαλασσογραφίες» στην αγαπημένη μου ανιψιά, Βηθλεέμ Χατζηκαλημέρη, που
τόσο αδόκητα «έφυγε» από κοντά μας.
Νίκος
Χατζηκαλημέρης
«ΚΟΧΥΛΙ» / Βιογραφικό σημείωμα
Το Εργαστήριο δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής «ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ» ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2012 από τον ποιητή και
δάσκαλο Πάνο Δρακόπουλο. Στα έξι πρώτα χρόνια λειτουργίας του
(2012-2018) έχει, μεταξύ άλλων, υλοποιήσει:
Ø Την
ομότιτλη ειδική έκδοση «10+3 κειμένων» των
μελών του (περιοδικό Νησίδες,
τεύχος 11, Άνοιξη 2014).
Ø Έξι σειρές
ραδιοφωνικών εκπομπών με τίτλο «Του Κοχυλιού τα Παραμύθια» (σε
συνεργασία με τον «Πύργο της Βαβέλ», Δεκέμβριος-Ιανουάριος 2012-13 / 2013-14 /
2014-15, 2015–16, 2016-17, 2017-2018 στο Ρ/Σ Λυχνάρι 91,4).
Δύο επιπλέον σειρές ραδιοφωνικών παρουσιάσεων ολοκληρώθηκαν για την περίοδο του
Πάσχα (Απρίλιος 2016 & Απρίλιος 2017), πάνω στη θεματική: «Άνθρωπος,
άνοιξη, αλληλεγγύη, θάνατος». Την τριετία 2015-2018 δε, αναμεταδόσεις
αυτών των ραδιοφωνικών παραγωγών πραγματοποίησε το διαδικτυακό ραδιόφωνο «Σταθμός», που εδρεύει στην Πρέβεζα.
Ø Την
σύνθεση και την επιμέλεια 4 e-book: Ι. Ανθολογία Εικονοποιημάτων ΙΙ. Ανθολογία Κειμένων Σκυταλοδρομίας
ΙΙΙ. Ανθολογία
Κειμένων Αυτόματης Γραφής και IV. Λεξιτονικόν.
Ø Έξι Περιόδους
Συναντήσεων (κυρίως κατά τους Εαρινούς
Κύκλους) με ανθρώπους της γραφής και της δημιουργικής ανάγνωσης: ποιητές,
μεταφραστές, πεζογράφους, μελετητές, εκπαιδευτικούς.
Ø Συμπράξεις
με άλλες καλλιτεχνικές συλλογικότητες, όπως η φωτογραφική ομάδα Photo-Orion,
η συνεργασία με την οποία οδήγησε στην Έκθεση φωτογραφικών και λογοτεχνικών
έργων «Δες ένα ποίημα» (Δεκέμβριος 2014 – Ιανουάριος 2015, στο Rock ‘n’ Roll).
Ø Συνέργειες
με καλλιτεχνικές ομάδες εκτός Ρόδου, όπως η Ε.Φ.Ε. Πρέβεζας – με εκθέσεις (α)
στο Μεσολόγγι (Μάιος
2015), (β) στην Πρέβεζα –
έργων λογοτεχνίας και φωτογραφίας, υπό τον τίτλο: «Μικρή Ευτοπία: φωτογραφίζοντας
τον λόγο» (Λιμάνι Πρέβεζας,
Αύγουστος 2015). Το καλοκαίρι του 2016 (1-13 Αυγούστου) πραγματοποιήθηκε η
δεύτερη κοινή μας έκθεση με τίτλο: «Προσμονή».
Ø Συμμετοχές
σε αναλόγια αναγνώσεων. Το πλέον πρόσφατο είναι εκείνο της Παγκόσμιας Ημέρας
Βιβλίου που διοργάνωσε το Δ.Κ.Σ.Μ. Ρόδου στις 23/4/2017. Τα δε μέλη του
Κοχυλιού εμπλέκονται σε διαδοχικές εκδηλώσεις που διοργανώνει το περιοδικό «ΝΗΣΙΔΕΣ», από κοινού με άλλους
πολιτιστικούς φορείς.
Ø Την
Έκθεση λογοτεχνικών και εικαστικών έργων, «ΖΩ-γραφές», σε συνεργασία με την
εικαστικό Στέλλα Ματάλα, (Γαλλικό Κατάλυμα της Π. Πόλης της Ρόδου
στις 20-29 Σεπτεμβρίου 2017).
Ø Το
«Φλωμπεριανό
Αναλόγιο» στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Ημέρες Φλωμπέρ» (Συνδιοργάνωση: περιοδικό ΝΗΣΙΔΕΣ, ΔΚΣΜΡ-ΔΟΠΑΡ,
Ίδρυμα Σταματίου), με την συμμετοχή του Δ. Κόκκινου και του Ν. Αυγενικού (Γαλλικό
Κατάλυμα της Π. Πόλης της Ρόδου, 6/10/2018). Ακολούθησε η
ομώνυμη συλλεκτική έκδοση.
Η παρούσα Έκθεση, με τίτλο «Θαλασσογραφίες», σε συνεργασία με
τον φωτογράφο Νίκο Χατζηκαλημέρη (23/11 – 2/12/2018), αποτελεί έναν διαφορετικό
τρόπο εορτασμού για τα 6 χρόνια της εν γένει πορείας του και της καλλιτεχνικής
έκφρασης των δραστήριων μελών του.
Νίκος Χατζηκαλημέρης / Βιογραφικό Σημείωμα
Ο Νίκος Χατζηκαλημέρης
γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στη Ρόδο.
Σπούδασε στην Αθήνα στη σχολή
ΑΣΓΔΤ (Σχολή Γραφικών Τεχνών) από την οποία αποφοίτησε το 1985, μαθαίνοντας
δίπλα σε μεγάλους δασκάλους το χρώμα, την τέχνη της μεταξοτυπίας, της
βιβλιοδεσίας και της φωτογραφίας.
Επιστρέφοντας στο νησί του,
ασχολήθηκε με τη τυπογραφία ως επάγγελμα, αλλά και ως είδος τέχνης,
φιλοτεχνώντας αφίσες καλλιτεχνικού και αθλητικού περιεχομένου ενώ παράλληλα
επιδόθηκε και στην επιμέλεια βιβλίων.
Η φωτογραφία όμως τον
απασχόλησε τις ελεύθερες του ώρες και μέσα στα χρόνια άρχισε να δημιουργεί
εικόνες πιο συναισθηματικές και όλο πιο πολύχρωμες.
Κάθε χρώμα αυτής της παλέτας
είναι μια σκέψη, μια αίσθηση και κάποιες φορές ένα γιατί.
Όπως και να έχει ο φακός του
Νίκου Χατζηκαλημέρη μας ταξιδεύει και μας κάνει να ονειρευόμαστε.
Συγγραφείς για την Έκθεση «Θαλασσογραφίες»
1. Αντώνης
Αρχοντάκης – Το καταλόγι του ήλιου / Θάλασσα Ιωνίς
2. Χάρης Γεωργούλης
– Τελετή
υποκατάστασης / Αυτοδύτης
3. Nίκος Διονυσάτος – Πορεία
προς την ελευθερία
4. Πάνος Δρακόπουλος
– Ιούνιο κύμα / Σιωπή
5. Θάλεια Δρακοπούλου
– Μπλε σκέψη / Ουράνιο τόξο
6.
Αναστασία Ζέππου – Αιμάσσουσα θάλασσα / Διάθλαση
7. Σουζάνα Ιωακειμίδου
– Εις μνήμην / Στο λιμάνι
8. Αργύρης Κόσκορος – Ακουαρέλα /
Γέρικο πλοίο
9. Ελένη
Κυρμουζούδη – Φανέρωμα / Βένθος
10. Σέβη Μαγκαφά – Επιστολή
11. Χρήστος Μπέλλος –
Μεταστροφή
12. Θοδωρής Μαυρογιώργης
– Ταξιδευτές
13. Αλεξία
Μπουκουβάλα – Γίνομαι θάλασσα / Νέο
ξεκίνημα
14. Χαρά
Παλαμιδά – Αναδυόμενη
15. Κατερίνα Παπακωνσταντή – Γίγαντας / Δες
16. Μαρία
Σούλου – Χορός των Χρωμάτων / Αντικατοπτρισμός
17. Δημήτρης Σταμπουλίδης – Η ίδια εικόνα /
Σοκολατοσκιάσεις
18. Αυγουστίνος
Τσιριμώκος – Έγκλημα τιμής / Μυστήριο
στη χωροχρονική τοπολογία
19. Μαρία Τυραδέλλη – Το σπήλαιο της Αμφιτρίτης / Ναυτικό σκοινί
20. Μαρία Φιλίππου – H Θάλασσα / Illusion
21. Νίκος
Χατζηκαλημέρης – Πρόσφυγες
22. Φλώρα Χατζημανώλη – Βουητό
χρωμάτων / Αρμένισε
Η Έκθεση των Θαλλασογραφιών θα ολοκληρωθεί την Κυριακή,
2 Δεκεμβρίου (20.00)
ο συνθέτης Λεωνίδας Σακελλαρίδης.
