31 ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ 2022

Mikhail Gorbachev en dibujo a lápiz de color

[Φιλανδία, 2016]

31 Αυγούστου 2022

 

Τόσοι λέν και φωνασκούν «Ζήτω η επανάσταση!»,

«Κάτω η εκμετάλλευση!»,

«Ελθέτω η Βασιλεία της Ουτοπίας!»

και παν και προσκυνούν ακόμη τη σωρό του Στάλιν

– και των ομοίων του επιγόνων.

 

Σήμερα

που ‘κλεισε τα μάτια του ο Γκορμπατσώφ

τον ελεεινολογούν

με μια άνεση που θα την ζήλευαν

κι οι πιο ξακουστοί πραιτοριανοί της Ρώμης.

 

Τι να πεις;

 

Απ’ τα δεσμά του –φαίνεται– ο άνθρωπος δε βγαίνει.

Σαν τον αιμομίκτη βασιλιά της Θήβας.

αποτυφλώνεται.

 

Κι ας τα βαφτίζει με ό,τι πιο μεγαλόστομο.

 

Κι ας βαφτίζει με ό,τι πιο μεγαλόστομο

το απ’ όλα πιο αισχρό.

 

Πότε πότε

–μόνον–

εμφανίζονται και οι ινκόγκνιτο εξαιρέσεις:

Κείνοι που απ’ την ύπνωση του θρόνου ξεγλιστρούν

και δωρίζουν στους άλλους

ένα μικρό κλαδί ειρήνης.

Μέσα στην καλοκαιριά των ανθρώπων

[Φωτογραφία: «Σταγόνες», περιοδικό τέχνης και λόγου Νησίδες, τεύχος 22, σελ. 14-15]

Τί δωρεά κι αυτή: να ταξιδεύεις μέσα στην καλοκαιρία των ανθρώπων.

«Πάνω σε μαγικό πλεούμενο»

[Φωτογραφίες: Κατερίνα Χριστοπούλου]

 

Η συναυλία του Σ. Ξαρχάκου χθες, στην Ρόδο, στήθηκε πάνω σ’ ένα μαγικό πλεούμενο.

 

Το οποίο θα μπορούσε να είχε βουλιάξει – αν δεν ήταν αυτός ο πλοηγός.

 

Θα μπορούσε να είχε βυθιστεί από φθηνή νοσταλγία.

 

Θα μπορούσε, επίσης, να είχε καταρρεύσει από κακοβουλία και οίηση απέναντι στην πρώτη ύλη των 4 άλλων μεγάλων λαϊκών συνθετών: Τσιτσάνη, Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Βαμβακάρη.

 

Δεν συνέβη ούτε το ένα – ούτε το άλλο.

 

Ο Ξαρχάκος δεν μας πήγε πίσω σε κάτι που έχει παρέλθει.

 

Ναι, η Ελλάδα του 20^ου αιώνα σε πλείστα όσα σημεία της μάς έχει αποχαιρετήσει. Όχι, όμως και οι μυθολογίες των 5 κορυφαίων λαϊκών μας συνθετών.

 

Αυτές ακόμη σιγοκαίνε μέσα μας – και μάς κυριεύουν με την κατάλληλη κάθε φορά αφορμή, όπως δε μας κυριεύει καμία σύγχρονη έμμουση αφήγηση, όπως λχ συμβαίνει με την «Φραγκοσυριανή», τους «Χαρταετούς», το «Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι», το «Δίχτυ» ή με την «Συννεφιασμένη Κυριακή».

 

Ο Ξαρχάκος έβαλε ξανά ενώπιον του αυτούς τους μουσικούς μύθους – και τους αντιμετώπισε ως κάτι ζωντανό – ως υλικό που πρώτα πάλλεται μέσα του.

 

Εύλογη προκύπτει η απορία: Θα μπορούσε αυτό το υλικό να βουλιάξει στα χέρια ενός αλαζόνα μουσικού – που αδημονεί να μάς καταπλήξει με την χάρτινη σπουδή και τον ναρκισσιστικό ενορχηστρωτικό του οίστρο; Ανετότατα.

 

Δεν συνέβη όμως χθες κάτι τέτοιο. Διότι μέσα στις αρετές του Ξαρχάκου δεν ανήκει μόνον η αληθινή, η διψασμένη σπουδή, αλλά και κάτι άλλο, ιδιαίτερα σπάνιο: το να τοποθετεί ως καλλιτέχνης το θάρρος του πλάι στην ταπεινότητά του. Ο μαέστρος μέσα κι έξω του λειτουργεί πρώτα και κύρια σαν παθιασμένος μαθητής.

 

Θα μπορούσε, επομένως, η χθεσινή μουσική βραδιά να είχε καταποντιστεί, είτε από μία αγχωμένη βιρτουοζιτέ που θα καπέλωνε το σπουδαίο ρεπερτόριο της, είτε από μία τυφλή υποταγή στον μύθο και το ειδικό πολιτισμικό βάρος αυτών των τραγουδιών.

 

Όχι, μια τέτοια τροπή, ευτυχώς, ούτε καν που πέρασε έξω από τα παρασκήνια της εκδήλωσης. Το είπαμε ευθύς εξαρχής: η συναυλία του Σ. Ξαρχάκου χθες, στην Ρόδο, στήθηκε πάνω σ’ ένα μαγικό πλεούμενο.

 

Τον ίδιο – και τους πανάξιους συνεργάτες του, που δε λειτουργούσαν απλώς ως σπουδαίοι οργανοπαίκτες – αλλά ως μέλη ενός μελετημένου μέχρι την τελευταία πενιά ή τρίλια, θιάσου τραγουδιών.

 

Τους είμαστε ευγνώμονες! 

Εργαστήριο δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής "ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ": Έναρξη εργασιών 11ου Ετήσιου Κύκλου

Οι συναντήσεις του Εργαστηρίου δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής "ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ" (11ος Ετήσιος Κύκλος, 2022-2023) θα πραγματοποιούνται σε εβδομαδιαία βάση – σε χώρο του «Κοχυλιού», στον Αη Γιάννη.

 

Το Εργαστήριο Δημιουργικής Ανάγνωσης και Γραφής «ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ» απευθύνεται σε: αναγνώστες, φοιτητές, εκπαιδευτικούς και ανθρώπους της γραφής που θα ήθελαν να εμπλουτίσουν τις αναγνωστικές και συγγραφικές τους εμπειρίες έως εκείνο το όριο της δημιουργικής τους τόλμης.

Ημέρα συναντήσεων: Σάββατο (18.00-21.00)

Εξ αποστάσεως δυνατότητα συμμετοχής στις Συναντήσεις του Εργαστηρίου παρέχεται μέσω του skype, οι οποίες λειτούργησαν άριστα και κατά την μακρά περίοδο της διπλής καραντίνας.

 

Το Εργαστήριο δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής "ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ" έχει την στήριξη του περιοδικού τέχνης και λόγου "ΝΗΣΙΔΕΣ".

Υπεύθυνος Εργαστηρίου: Πάνος Δρακόπουλος

panosdrak@yahoo.gr

 

Στα δέκα πρώτα χρόνια λειτουργίας του (2012-2022) έχει, μεταξύ άλλων, υλοποιήσει:

 

Ø  Την ομότιτλη ειδική έκδοση «10+3 κειμένων» των μελών του (περιοδικό Νησίδες, τεύχος 11, Άνοιξη 2014).

 

Ø  Δέκα σειρές ραδιοφωνικών εκπομπών με τίτλο «Του Κοχυλιού τα Παραμύθια» (σε συνεργασία με τον «Πύργο της Βαβέλ», Δεκέμβριος-Ιανουάριος 2012-13 / 2013-14 / 2014-15, 2015–16, 2016-17, 2017-2018, 2018-2019, 2019-2022 στο Ρ/Σ Λυχνάρι 91,4). Δύο επιπλέον σειρές ραδιοφωνικών παρουσιάσεων ολοκληρώθηκαν για την περίοδο του Πάσχα (Απρίλιος 2016 & Απρίλιος 2017), πάνω στη θεματική: «Άνθρωπος, άνοιξη, αλληλεγγύη, θάνατος». Την τετραετία 2015-2019 δε, αναμεταδόσεις αυτών των ραδιοφωνικών παραγωγών πραγματοποίησε το διαδικτυακό ραδιόφωνο «Σταθμός», που εδρεύει στην Πρέβεζα.

 

Ø  Την σύνθεση και την επιμέλεια 4 e-book: Ι. Ανθολογία Εικονοποιημάτων ΙΙ. Ανθολογία Κειμένων Σκυταλοδρομίας και ΙΙΙ. Ανθολογία Κειμένων Αυτόματης Γραφής και IV. Λεξιτονικόν.

 

Ø  Δέκα Περιόδους Συναντήσεων (κυρίως κατά τους Εαρινούς Κύκλους) με ανθρώπους της γραφής και της δημιουργικής ανάγνωσης: ποιητές, μεταφραστές, πεζογράφους, μελετητές, εκπαιδευτικούς.

 

Ø  Συμπράξεις με άλλες καλλιτεχνικές συλλογικότητες, όπως η φωτογραφική ομάδα Photo-Orion, η συνεργασία με την οποία οδήγησε στην Έκθεση φωτογραφικών και λογοτεχνικών έργων «Δες ένα ποίημα» (Δεκέμβριος 2014 – Ιανουάριος 2015, στο Rock ‘n’ Roll).

 

Ø  Συνέργειες με καλλιτεχνικές ομάδες εκτός Ρόδου, όπως η Ε.Φ.Ε. Πρέβεζας – με εκθέσεις (α) στο Μεσολόγγι (Μάιος 2015), (β) στην Πρέβεζα – έργων λογοτεχνίας και φωτογραφίας, υπό τον τίτλο: «Μικρή Ευτοπία: φωτογραφίζοντας τον λόγο» (Λιμάνι Πρέβεζας, Αύγουστος 2015). Το καλοκαίρι του 2016 (1-13 Αυγούστου) πραγματοποιήθηκε η δεύτερη κοινή μας έκθεση με τίτλο: «Προσμονή».

 

Ø  Συμμετοχές σε αναλόγια αναγνώσεων: όπως λχ για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου που διοργάνωσε το Δ.Κ.Σ.Μ. Ρόδου στις 23/4/2017. Τα δε μέλη του Κοχυλιού εμπλέκονται σε διαδοχικές εκδηλώσεις που διοργανώνει το περιοδικό «ΝΗΣΙΔΕΣ», από κοινού με άλλους πολιτιστικούς φορείς.

 

Ø  Συνεργασίες με κοινωφελείς οργανισμούς, όπως το Κέντρο Πρόληψης του Διόδου, (α) σε εκδηλώσεις, όπως η βραδιά «Δίοδος: Μια ζωντανή αυλή που φτιάχνει παρέες» (14/7/2020) ή (β) σε εκπαιδευτικά προγράμματα που εμπλέκουν τη δημιουργική γραφή και την ενδυνάμωση των μαθητών μέσα στην περίοδο της πανδημίας.

 

Ø  Την Έκθεση λογοτεχνικών και εικαστικών έργων, «ΖΩ-γραφές», σε συνεργασία με την εικαστικό Στέλλα Ματάλα, (Γαλλικό Κατάλυμα της Π. Πόλης της Ρόδου στις 20-29 Σεπτεμβρίου 2017).

 

Ø  Το «Φλωμπεριανό Αναλόγιο» στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Ημέρες Φλωμπέρ» (Συνδιοργάνωση: περιοδικό ΝΗΣΙΔΕΣ, ΔΚΣΜΡ-ΔΟΠΑΡ, Ίδρυμα Σταματίου), με την συμμετοχή του Δ. Κόκκινου και του Ν. Αυγενικού (Γαλλικό Κατάλυμα της Π. Πόλης της Ρόδου, 6/10/2018). Ακολούθησε η ομώνυμη εκτός εμπορίου έκδοση.

 

Ø  Την Έκθεση λογοτεχνικών και φωτογραφικών έργων, με τίτλο «Θαλασσογραφίες», σε συνεργασία με τον φωτογράφο και τυπογράφο Νίκο Χατζηκαλημέρη (Γαλλικό Κατάλυμα της Π. Πόλης της Ρόδου στις 23/11 – 2/12/2018).

  

Ø  Υπό έκδοση είναι οι τόμοι «ΖΩ-γραφές» και «Θαλασσογραφίες» –με το υλικό των παραπάνω Εκθέσεων, καθώς επίσης και το συλλεκτικό μπιλιέτο «Οι μνήμες του νερού» με κείμενα από την ανοιχτή Συνάντηση που έγινε στο πλαίσιο των «Θαλασσογραφιών», εντός του Γαλλικού Καταλύματος (Π. Πόλη Ρόδου).

 

Τέλος, κατά τη διάρκεια της διπλής καραντίνας (Άνοιξη 2020 & Φθινόπωρο-Άνοιξη 2021) «Το Κοχύλι» πραγματοποίησε κανονικά το Πρόγραμμα των Συναντήσεων του μέσω του Διαδικτύου.

Παράλληλα ολοκλήρωσε την παραγωγή 43 μονόλεπτων ραδιοφωνικών αναγνώσεων για την νέα ραδιοφωνική του στήλη στο Ρ/Σ Λυχνάρι 91,4 με την επωνυμία «Ενός λεπτού μαζί».

Ακόμη, παρήγαγε και δημοσίευσε 2 βίντεο μικρού μήκους που συνδέουν την λογοτεχνία με την μουσική και την εικόνα – ως σχόλιο στο πρωτόγνωρο της εμπειρίας του λόκ-ντάουν.

Το πρώτο ονομάζεται: «Μπλε Τετράδια» (2’.13’’) - σε κείμενο του Φρ. Κάφκα:

Και το δεύτερο: «Δεν υπάρχει φυλακή» (1’.56’’) - σε κείμενο του Π. Κοροβέση:

Τελευταίο τυπογραφικό εγχείρημα του «Κοχυλιού» αποτελεί το συλλεκτικό, εκτός εμπορίου, 12σέλιδο, με τίτλο «Γιασεμιά και Γιούλια»,(Ιούλιος 2020).

Στα τέλη του φθινοπώρου αναμένεται η έκδοση του συλλογικού τόμου «Ανάμεσα στα φύλλα» με πρωτότυπα έργα των κοχυλάριων μελών από το εκδοτικό πρόγραμμα της Κοιν.Σ.Επ. Για τη Φύση.

 

«ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ» στο Facebook: 

https://www.facebook.com/groups/441245779247929/

Γύρω απ' το καρβέλι

Φωτογραφία: 

Robert Doisneau, "Meeting around a baguette", (France 1950)

– Κι όταν αφήσει στην άκρη το ποδήλατο και δεν κοιτάζει, του ξεφουσκώνουμε το πίσω λάστιχο. Τι λέτε;

– Ή του δένουμε τα κορδόνια όταν τον έχει πάρει ο ύπνος στην καρέκλα;

– Ή του φτιάχνουμε και μια μουστάκα με τον μαρκαδόρο;

– Κοιτάξτε… ό,τι κι αν του κάνουμε - στο τέλος, του δίνουμε αυτό το καρβέλι με ντομάτα και τυρί για συγνώμη!

Με αφορμή την νέα επίθεση στον Σαλμάν Ρούσντι

Πηγή δημοσιευμάτων: 

https://www.nytimes.com/live/2022/08/12/nyregion/salman-rushdie-stabbed-new-york

Το φθινόπωρο του 1998, όταν ο τότε πρόεδρος του Ιράν Χαταμί πήρε αποστάσεις από τον φετφά (θρησκευτικό διάταγμα για ευθεία απειλή της ζωής) που είχε εκδώσει ο Χομεϊνί το 1988 εναντίον του Σαλμάν Ρούσντι, ο συγγραφέας των «Σατανικών στίχων» είχε δηλώσει σε σχετική ερώτηση των δημοσιογράφων για το τι σήμαινε για τον ίδιο κάτι τέτοιο: «Τα πάντα. Σημαίνει ελευθερία».

 

Επί μια ολόκληρη δεκαετία (1988-1998) η ζωή του Ρούσντι είχε γίνει στην κυριολεξία άνω κάτω – προσπαθώντας να γλιτώσει από του χάρου τα δόντια (κάτι που δε συνέβη σε 2 μεταφραστές του: τον Ετόρε Καπριόλο, στην Ιταλία – και τον Χιτόσι Ιγκαράσι που βρέθηκαν δολοφονημένοι, με μαχαίρι ο πρώτος, πεταμένος στο φρεάτιο του ανελκυστήρα ο δεύτερος).

 

Πριν από λίγες ημέρες, ο 75χρονος πλέον Σαλμάν Ρούσντι δέχτηκε νέα επίθεση κατά της ζωής του. Με μαχαίρι. Στο λαιμό και στο στομάχι.

 

Συνελήφθη ως υπαίτιος κάποιος εν ονόματι Χαντί Ματάρ, ο οποίος δήλωσε έκπληκτος για το ότι επιβίωσε ο Ρουσντί παρά τα χτυπήμα και τις μαχαιριές του. Φανέρωσε ακόμη πως δεν είχε διαβάσει τους «Σατανικούς στίχους» – παρά μόνο 2-3 σελίδες. Είχε όμως ξεκάθαρη εικόνα πως το έργο του Ρουσντί ήταν ευθέως επιθετικό προς το Ισλάμ και τις αξίες του.

 

Σε αυτόν τον κόσμο κατοικούμε – όπου η μισαλλοδοξία παίρνει, όποτε το θελήσει, τα όπλα. Ανά πάσα στιγμή – κι οπουδήποτε. Στον δρόμο ή ακόμη, και σε μία δημόσια εκδήλωση.

 

Γι΄ αυτό κι όπου – κι όταν δε συμβαίνει αυτό, δηλαδή όπου οι άνθρωποι εκφράζονται με όρους ελευθερίας, που λένε ή γράφουν δίχως κίνδυνο της ζωής τους αυτό που έχουν μέσα τους – το καμαρώνουμε και το θαυμάζουμε.

 

Η ελευθερία είναι επίτευγμα – δεν είναι κάτι αυτονόητο, ούτε είναι κάτι που μας το δωρίζει η ‘φύση’.  

 

Η ελευθερία είναι επίτευγμα. Το μεγαλύτερο όλων. 

[ Σημείωση: ]

Για την μεγάλη περιπέτεια του Ρούσντι στα χρόνια που κρεμόταν από πάνω του η φετφά του Χομεϊνί βλ. το εξαιρετικό μελέτημα του Κ. Αρκουδέα "Επικίνδυνοι συγγραφείς", εκδ. Καστανιώτης, σελ. 341-359.

Βάρκα γιομάτη

– Ήμουν, είμαι και θα είμαι βάρκα – γιομάτη από πελάγη, άρμη και ταξίδια!

[Φωτογραφία: Κίμωλος - μία απ΄ τις δανειστικές της βιβλιοθήκες]

“Switch 625” - Αντίδωρο

Θερμές ευχαριστίες για την πόσιμη νεροποντή ευχών, μηνυμάτων, κλίσεων – απ’ τις τέσσερις μεριές των ανθρωπίνων – μέσα στην καρδιά ενός ξεχωριστού Αυγούστου.

 

(Άλλωστε ποιος Αύγουστος δεν είναι ξεχωριστός;)

Ως αντίδωρο ας γίνει δεκτή η ακόλουθη διασκευή που ηχογραφήσαμε αυτές τις μέρες με τον Οδ. πάνω στο “Switch 625” των Def Leppard (από το δίσκο: "High ‘n’ dry”, 1981) – με την ευχή να δίνουμε ό,τι έχουμε και δεν έχουμε σε αυτούς που αγαπάμε.

Panos Drakopoulos · "Switch 625"

“Switch 625”

Μουσική: Steve Clark 

(Def Leppard – LP: “High ‘n’ Dry”, 1981)

Διασκευή – ερμηνεία: Οδυσσέας & Πάνος Δρακόπουλος

Φωτογραφία εξωφύλλου: Thurston Hopkins “Street Games” 

(1954)

 

Παραγωγή / Mix-Mastering: Πάνος Δρακόπουλος

Ρόδος, Αύγουστος 2022

 

 

Αφιερωμένο στην μνήμη του Στιβ Κλαρκ 

(1960-1991)

In the memory of Steve Clark.