“Συλλογίζομαι τα πράγματα που θα μπορούσαν να υπάρξουν αλλά δεν υπήρξαν […] Το άλλο κέρατο του μονόκερου. Το μυθικό πουλί της Ιρλανδίας που βρισκόταν ταυτόχρονα σε δυο σημεία. Τον γιο που δεν απόκτησα.” Χ. Λ. Μπόρχες, Things That Might Have Been
Καλός γεράκος του λόγου του Ο χρόνος. Σ’ έχει νανουρίσει αμέτρητες φορές Με λογής λογής παραμύθια!
Τι με τούρτες κατάφωτες Απ’ τα κεράκια που διαρκώς πληθαίνουν Τι με βαθμούς, παράσημα ή τίτλους Για κάθε σκαλοπάτι που παριστάνει την κορυφή Τι μ’ εδεμικούς ψαλμούς και γραφικά εδέσματα Με κάλαντα γιορτινά ή με απλόχερους χορούς Τι με Θεούς που ανασταίνονται Τι με Θεούς που ανασταίνουν Μ’ επιστήμες πολυέξοδες και δωρεάν αλχημείες Μ’ άγουρους έρωτες και άτοκες παραμυθίες Ο χρόνος Καλός γεράκος του λόγου του Σε νανουρίζει Προτού προλάβεις ν’ ανοιγοκλείσεις βλέφαρο…
Ώσπου μια χαρμόσυνη ημέρα Διόλου έξαφνα Τουναντίον με τη προσδοκία της σποράς Θα σε ξυπνήσει Το όνειρο αυτοπροσώπως:
Με λίγα μαλλάκια στη κεφαλή Μ’ ακροδάκτυλα χοροπηδηχτά Σαν τους παλμούς του ανέμου Και με μάτια λαμπερά κι ανόθευτα σα φλόγες από πρωτόβγαλτους αστέρες Δίχως λησμονιά Δίχως ακόμη μνήμη Προπάντων δίχως λέξεως σταλαγματιά Το όνειρο Θα σε ξυπνήσει με το δικό σου αίμα.
Και είναι τότε που θα δώσει Μια και καλή Τα παπούτσια στο χέρι Του καλοσυνάτου, πλην… Ξυπόλητου παραμυθά!
Σχόλιο για την πρόσφατη επίθεση εναντίον του αναπληρωτή καθηγητή Ιστορίας
και Διδακτικής της Ιστορίας Γ. Κόκκινου
“Όσο άρμεγε ο γαλατάς την κατσίκα του, εγώ κοίταζα γύρω μου, προσέχοντας όμως κι αυτόν, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τί σου ξημερώνει.”
Άρης Αλεξάνδρου, “ΤΟ ΚΙΒΩΤΙΟ”, (σελ. 138)
Η “εθνικοπατριωτική” ρητορεία, που δεν αναγνωρίζει κανένα εχέγγυο αναγνωρισμένης επιστημοσύνης, κοινωνικής κι εκπαιδευτικής προσφοράς, έργου ανοιχτού στο δημόσιο και απροκατάληπτο διάλογο, βρήκε αρκούντως ελκυστικό στόχο για τον “παραθερισμό” της –καλοκαίρι γαρ: τον αναπληρωτή καθηγητή της Ιστορίας και της Διδακτικής της Ιστορίας του Παιδαγωγικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Γιώργο Κόκκινο.
Τα λιβελογραφήματα, που προσφάτως δημοσιεύτηκαν στο “Πρώτο Θέμα της Κυριακής” υπό τους χαρακτηριστικούς του ύφους και του περιεχομένου τούς τίτλους “Η Ρεπούση του Αιγαίου” (5/7/2009, σελ. 44) και “Σάλος για τη ‘Ρεπούση του Αιγαίου’” (12/7/2009, σελ. 46), πέρα από το ότι δυσφημούν το έντυπο που τα ενσωματώνει στην ύλη του και τον δημοσιογράφο που τα υπογράφει, αναμοχλεύουν και αποσαφηνίζουν εκ νέου τις αιτίες εκείνες που στέρησαν από την ελληνική κοινωνία την ευκαιρία να αναστοχαστεί με νηφαλιότητα και πνευματικό θάρρος το παρελθόν της –έπειτα από την απόσυρση του από ορισμένες πλευρές προβληματικού βιβλίου της ΣΤ’ Δημοτικού, το οποίο είχε συνταχθεί από την αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΑΠΘ κα Μ. Ρεπούση και την επιστημονική της ομάδα.
Διότι: με την επιστροφή του παλαιότερου αντίστοιχου εγχειριδίου (πρώτης έκδοσής 1988 και αναθεώρησης 1997, παρακαλώ!), διαμιάς το πλήγμα της “ανιστόρητης ιστορίας” –που κόμιζε ως εκπαιδευτική πρόταση το αποσυρθέν βιβλίο σύμφωνα με τους πολέμιούς του– …επουλώθηκε! Η σχολική ιστορία διασώθηκε, το “όνειδος εις βάρος των παιδιών μας” βρήκε την έξοδο κινδύνου.
Ή μήπως όχι;
Ή μήπως και η διατύπωση ακόμη της αντίθετης κι ανεπιθύμητης “για μας” γνώμης, συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων περί της Ιστορίας και της Διδακτικής της, συνιστούν απειλή για την οποία απαιτείται να συντονιστούν σειρήνες κινδύνου υψηλών ντεσιμπέλ;
Τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα του κυριακάτικου “Πρώτου Θέματος” απάντησαν καταφατικά στο συγκεκριμένο καίριο ερώτημα για το πώς οφείλουμε να ομιλούμε δημοσίως για θέματα εκπαιδευτικής –συνεπώς και ιδεολογικής– αιχμής. Δυστυχώς.
Αντιμετωπίζοντας τον εκφραστή του αντίθετου “από μας” πόλου με τεχνάσματα και μηχανισμούς ρητορικής και κατασπίλωσης που παραπέμπουν όχι σε συνομιλητή ή έστω σε φορέα αντιπαράθεσης, αλλά σε μίαν σύγχρονη “μάγισσα του Σάλεμ”, εγκαταλείπουμε κάθε ελπίδα να διαπραγματευτούμε ακόμη και μία –θεμιτή, σπεύδω να διευκρινίσω– “σύγκρουση”, το γονιμότερο, μία σύνθεση ιδεών.
Ο μεσαιωνικών καταβολών ή και ομοειδών αποχρώσεων φόβος, δεν παράγει νέες ιδέες. Αφού τις εντοπίσει στον έξω περίγυρο, τις στοχοποιεί άμεσα, για να τις ποινικοποιήσει έπειτα χάριν της επιβίωσης του –χάριν της συντήρησης και της τελικής του επικράτησης.
Αυτό, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται στη λακωνική κοινή παρέμβασή μας από τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς, τον Χάρη Παπακυριακού και την Κατερίνα Βασιλείου, στην εφημερίδα “Ροδιακή ” προσφάτως (15/7/2009):πως η ελευθερία του λόγου δεν είναι περιφραγμένη στα τάχα ενδεδειγμένα όρια του “ακαδημαϊκού ασύλου”. Είναι μέλημα και δικαίωμα. Ιδιωτικό, δημόσιο και γι’ αυτό πολλαπλά σεβαστό.
Οι εκπαιδευτικοί
Βασιλείου Κατερίνα
Δρακόπουλος Πάνος
Ζαρίντας Αντώνιος
Μακρόγιαννη Τσαμπίκα
Παπακυριακού Χαρίτων
Χριστοπούλου Κατερίνα
Σχετικές δημοσιεύσεις – Πηγές
1.Μπελεγρής Ανδρέας, Η Ρεπούση του Αιγαίου, εφημερίδα Πρώτο Θέμα της Κυριακής 5/7/2009
2.Ματθαίου Σεβαστή, Σπανός Πέτρος, Ράπτης Νικόλαος, Καβαλιέρου Μαρία, Αδικείται κατάφορα από το δημοσίευμα ο καθηγητής Γ. Κόκκινος, εφημερίδα Ροδιακή 8/7/2009
3.Τρομοκρατικό το δημοσίευμα, Ανοιχτή επιστολή του Φρ. Καλαβάση και του ΔΣ του Συλλόγου ΔΕΠ του Πα/μίου Αιγαίου, Ροδιακή 10/7/2009
4.Μπελεγρής Ανδρέας, Σάλος για τη “Ρεπούση του Αιγαίου”, εφημερίδα Πρώτο Θέμα της Κυριακής 12/7/2009
5.Παπακυριακού Χαρίτων, Δρακόπουλος Παναγιώτης, Βασιλείου Κατερίνα, Άδικη επίθεση κατά του καθηγητή Γ. Κόκκινου, εφημερίδα Ροδιακή 15/7/2009
Με τη λήξη της φετινής σχολικής χρονιάς, πολλά νέα δεδομένα θα μπορούσαν άμεσα να ενσωματωθούν στην γνωστή καταλογογραφία των “εκλάμψεων”, άλλα κυρίως των γηραιών και γι’ αυτό διπλά επίμονων, αγκυλώσεων του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Η δίκη όμως, εις βάρος της δασκάλας και πρώην διευθύντριας του 132ου ΔΣ Αθηνών, κας Στέλλας Πρωτονοταρίου, που προσφάτως αναβλήθηκε για τις 22/1/2010 στο 1ο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, σηματοδοτεί μία, κατά την άποψή μας, ανεπιθύμητη και γεμάτη ερωτηματικά “πρωτοτυπία”: ομιλούμε για τη δίωξη στην οποία επιμένει το Υπουργείο Παιδείας έναντι μίας δασκάλας και των παιδαγωγικών πρωτοβουλιών που αυτή ανέπτυξε επί 9 χρόνια στην διεύθυνση του 132ου.
Είναι πια πολυάριθμα τα δημοσιεύματα –τόσο στον καθημερινό τύπο, όσο και στον ακαδημαϊκό χώρο– γύρω από το ‘πόθεν’, το ‘γιατί’, το ‘πώς’, άλλα και το ‘δια ταύτα’ των δράσεων, που σχεδίασε και υλοποίησε ο Σύλλογος Διδασκόντων του συγκεκριμένου σχολείου με επικεφαλής την κα Στέλλα Πρωτονοταρίου κατά τα σχολικά έτη 1999-2007, που σχεδόν πλεονάζει η επανάληψή τους.
Ας αρκεστούμε μόνον στα “στοιχειώδη”: Τα πολλαπλά φαινόμενα ενδοσχολικής βίας, σημαντικής μαθητικής διαρροής και επαναλαμβανόμενης παραβατικής συμπεριφοράς πολλών παιδιών του εν λόγω σχολείου σε συνδυασμό με τις έντονες δυσκολίες των αλλοδαπών μαθητών του (το 70% περίπου του συνολικού μαθητικού δυναμικού – 12 εθνοτήτων) στην εκμάθηση των νέων ελληνικών, την αποχή και διστακτικότητα των γονιών τους, αλλά και τις αυξημένες ανησυχίες των Ελλήνων γονέων για το πόσο διάτρητο είναι το συγκεκριμένο μορφωτικό περιβάλλον, εξώθησε το σύνολο του εκπαιδευτικού προσωπικού του 132ου στην υιοθέτηση μιας σειράς καινοτόμων πρακτικών – όπως:
1) Η δημιουργία βιωματικών εργαστηρίων για μαθητές και γονείς για την προσωπική και κοινωνική τους ανάπτυξη, 2) η εκπόνηση επιμορφωτικών σεμιναρίων για δασκάλους και γονείς σε συνεργασία του σχολείου με τον Τομέα Πρόληψης για την Α’βάθμια εκπαίδευσή του ΚΕΘΕΑ, 3) η προώθηση της πολύγλωσσης διατύπωσης (στα ελληνικά, αλβανικά και αραβικά) για τις ενδοσχολικές ανακοινώσεις και τις τετ α τετ ενημερωτικές συναντήσεις με τους μετανάστες γονείς, 4) η επί 5ετία διδασκαλία της αλβανικής, της ελληνικής και αραβικής γλώσσας σε αλλοδαπούς μαθητές και γονείς εκτός σχολικού ωραρίου και τέλος, 5) η αντικατάσταση της καθιερωμένης πρωινής προσευχής με στίχους από το ποίημα-προσευχή του Γ. Ρίτσου “Πρωινό άστρο”.
Εκτός από το ΚΕΘΕΑ κι ασφαλώς τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου (στο 7μελές ΔΣ, του οποίου μετά την πιο ενεργητική συμμετοχή όλων των γονέων, εκλέχθηκαν 4 μετανάστες γονείς), το 132ο ΔΣ Αθηνών συνεργάστηκε εκ του πλησίον για την πραγματοποίηση των ανωτέρω προγραμματισμών του, με την Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων, το Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο της Αθήνας, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και άλλα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας, ορισμένες περιβαλλοντολογικές οργανώσεις, τη UNISEF κ.α.
Στο ερώτημα “ποιά ήταν τα αποτελέσματα αυτής της ανοιχτής και συνάμα κινητικής από κάθε άποψη ‘τοποθέτησης’ του 132ου στον κοινωνικό του περίγυρο” σε άμεση ακτίνα καταγραφής επισημάνθηκαν τα εξής: συρρίκνωση της παραβατικότητας και της διαρροής των μαθητών εκτός του σχολείου, ενίσχυση του πνεύματος συνεργασίας μεταξύ των παιδιών και των γονιών τους, βελτίωση της επίδοσης των αλλοδαπών μαθητών στα νέα ελληνικά, σημαντική μείωση της προκατάληψης και της ξενοφοβίας των γονέων, σύσφιξη στις σχέσεις μεταξύ των εκπαιδευτικών και επιπλέον, σαφής πρόοδος του επιστημονικού τους έργου (οι εκπαιδευτικοί παρουσίασαν τη δουλειά τους σε Πανεπιστήμια, στο Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και έκαναν δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και βιβλία).
Ακόμη, για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στο 132ο ΔΣ Αθηνών συνέρρευσαν: ποικίλες βραβεύσεις (ενδεικτικά: “1ο βραβείο στο Φεστιβάλ Κιν/.φου της Ολυμπίας”, “1ο διεθνές βραβείο MentorFoundation”), ομάδες φοιτητών κι ερευνητών που βίωσαν και μελέτησαν από πρώτο χέρι τη σχολική του ζωή και τέλος, συγχαρητήριες επιστολές από Πανεπιστημιακά ιδρύματα και άλλους φορείς.
Όμως εκτός των απτών και πολλαπλώς επιβεβαιωμένων θετικών αποτελεσμάτων του λεγόμενου κι αλλιώς “πειράματος του 132ου”, σημειώθηκαν ορισμένες κάθε άλλο –όπως φάνηκε ακολούθως– αμελητέες “παρενέργειες”. Με σημείο εκκίνησης ανώνυμα αρχικά δημοσιεύματα από μέρος των ΜΜΕ (ενδεικτικά: εφημερίδα Το Παρόν 20/4/2008, επωνύμως: στο περιοδικό Στόχος 24/4/2008 και στο ΤΗΛΕΑΣΤΗ 22/4/2008), διατυπώθηκαν έντονες επικρίσεις για τις μεθόδους και τις στοχεύσεις των εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών του 132ου, ηεπιχειρηματολογία των οποίων ανακύκλωνε το λιγότερο κατασκευασμένες, το περισσότερο, εσκεμμένα ψευδείς ισχυρισμούς:
“Σε ελληνικό σχολείο, από Έλληνες δασκάλους, διδάσκεται τα απογεύματα η αλβανική γλώσσα σε όσους το επιθυμούν και κυρίως σε παιδιά Αλβανών μεταναστών με τη βοήθεια των σχολικών βιβλίων της γειτονικής χώρας, τα οποία παρουσιάζουν τους "κακούς" Έλληνες ως... δολοφόνους που κατέσφαξαν τους... δύστυχους Τσάμηδες!”
(Εφημερίδα Το Παρόν, 20/4/2009)
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται, κατά τη γνώμη μας, η πιο κρίσιμη πτυχή του όλου θέματος. Το Υπουργείο Παιδείας, όντας ενημερωμένο έγκυρα και έγκαιρα για το περιεχόμενο των πρωτοβουλιών του 132ου, αντί να αξιοποιήσει την εμπειρία του στο επίκαιρο, όσο ποτέ άλλοτε, παιδαγωγικό μέλημα της διαπολιτισμικότητας, διενεργώντας ενδεχομένως μία πρωτόλεια έστω αξιολόγησή του, απέστρεψε την προσοχή του από τα πρώτα καταγεγραμμένα –από τόσους ακαδημαϊκούς φορείς– αποτελέσματά του και αναγνώρισε ως αποκλειστικό υποβολέα των επόμενων βημάτων του, τις “παρενέργειες” που σημειώσαμε προηγουμένως.
Και ποιά ήταν αυτά τα ‘βήματα’; Η απομάκρυνση της κας Στέλλας Πρωτονοταρίου από τη διεύθυνση του 132ου: η δίωξη και η αντικατάστασή της –μετά τις κρίσεις των διευθυντών του 2007– από τον κο Εμμανουήλ Γιουτλάκη, ο οποίος είναι και ο μοναδικός μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη της συναδέλφου του!
Παρά τη σωρεία ψηφισμάτων συμπαράστασης που έχει δεχθεί η κα Στέλλα Πρωτονοταρίου από τη ΔΟΕ, την ΟΛΜΕ, από δεκάδες ανά την επικράτεια Διδασκαλικούς Συλλόγους και Ενώσεις Λειτουργών της Μέσης Εκπαίδευσης, την Πανελλήνια Ένωση Σχολικών Συμβούλων και πλήθους άλλων ακαδημαϊκών και κοινωνικών φορέων (λ.χ. “ο Συνήγορος του Παιδιού”), το ΥΠΕΠΘ πλέει σε άλλου μήκους κύματος.
Όπως σημειώνουν σε σχετική ανακοίνωσή τους οι δάσκαλοι του 132ου:“Πώς είναι δυνατόν σε ένα πολιτισμένο κράτος να ανατίθεται σκόπιμα η διεύθυνση ενός τέτοιου σχολείου σε κάποιο διευθυντή, ο οποίος δημόσια δηλώνει, ότι σκοπός του είναι να σταματήσει αναγκαίες και θετικές κατά κοινή ομολογία παιδαγωγικές πρωτοβουλίες που λειτούργησαν για εννέα χρόνια;”
Δεν είναι να απορεί περεταίρω κανείς: για το ΥΠΕΠΘ φαίνεται, πως η ικανοποίηση των μορφωτικών αναγκών των μαθητών δεν αποτελεί πρωταρχικό κριτήριο για τη στάση του απέναντι στις πρωτοβουλίες των εκπαιδευτικών. Κι ας έρχεται κάτι τέτοιο σε ριζική αντίθεση με σχετικά ΦΕΚ (Φ. 10/20/Γ1/708) ή και με δημοσιοποιημένες εισηγητικές του εκθέσεις –όπως του Ν. 1566/85.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ας αναρωτηθεί εκ νέου ο νοήμων πολίτης, που αγανακτεί με την καχυποψία μεγάλου μέρους του εκπαιδευτικού μας δυναμικού έναντι της προοπτικής να αξιολογηθεί το επιστημονικό–διδακτικό του έργο, για τα αληθινά αίτια αυτής της καχυποψίας.
Η δίωξη στο πρόσωπο της δασκάλας κας Στέλλας Πρωτονοταρίου, είναι αρκούντως εύγλωττη για το τί εννοεί το ΥΠΕΠΘ στις μέρες μας “αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου”.
Σχετικές δημοσιεύσεις–Πηγές:
1) «Ο Ιός», “Η γλώσσα της επικοινωνίας”, Ελευθεροτυπία, 23/6/2007.
2) Καμπύλης Τάκης, “Το τέλος ενός πρότυπου σχολείου”, Καθημερινή, 9/12/2007.
3) Τρίγκα Νότα και Χεκίμογλου Αχ., “Το σχολείο δεν άρεσε στον κ. Διευθυντή”, Το Βήμα, 13/6/2008.
4) Τρίγκα Νότα, “Στήριξη στο πείραμα της Γκράβας”, Το Βήμα, 9/2/2008.
5) «Ο “Ιός” της Κυριακής», «Σχολείο χωρίς σύνορα», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 30/12/2007.
6) Μαντούβαλος Κυριάκος, « “Πάτερ Ημών” στην Γκράβα», AthensVoice τ. 204, 13-19/3/2008.
7) «Ο “Ιός” της Κυριακής», «Κυνηγοί του “φανερού” σχολείου», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 18/5/2008.
8) «“Κρυφό σχολείο” για παιδιά Αλβανών στην Γκράβα!», Το Παρόν, 20/4/2008.
9) “Μόνη της αποφάσιζε για την ύλη και τα βιβλία”, Το Παρόν, 11/5/2008.
10) Αλμαλιώτου-Γκαλαμπαλίκη Γκέλυ, “Δίδαξαν τη... σωστή συμπεριφορά”, Το Έθνος, 25/5/2009.
11) Κολοβός Γιάννης, “Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση: η περίπτωση του 132ου Δημοτικού Σχολείου Γκράβας”, Περιοδικό Ρεσάλτο, τεύχος 34, (Δεκέμβριος 2008)
12) Βουλαλάς Κλεάνθης, Πρωτονοταρίου Στέλλα, Χαραβατσίδης Πέτρος, “Μετανάστες μαθητές στο ελληνικό σχολείο” (Εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες στο 132ο ΔΣ Αθηνών - Μια πρόταση), Περιοδικό Κωπηλάτες, τεύχος 1, (Άνοιξη 2009)
13) Μπουρίτσα Γεωργίου Π., “Δίκαια… διώκεται η συναδέλφισσα δασκάλα Στέλλα Πρωτονοταρίου”, Διαδίκτυο: στο Εκπαιδευτικό Δίκτυο Ενημέρωσης http://www.alfavita.gr
14) Iστοσελίδα ομάδας δασκάλων του 132ου δημοτικού σχολείου: http://www.132grava.net/ (Εδώ –μεταξύ άλλων– βλ. και το Παπαδάτος Γιάννης – Σπανός Πέτρος, “Ποιος ενδιαφέρεται για την αληθινή παιδαγωγική πράξη;”)
Μπορείτε να το διαβάσετε και να το σχολιάσετε επίσης ηλεκτρονικά
στις διευθύνσεις όπου μέχρι στιγμής έχει δημοσιευθεί:
Τελικώς η σατυρική φυλλάδα του ΝΑ! ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των αναγνωστών της -των εντός αλλά κυρίως, των εκτός Δωδεκανήσου- προετοίμασε το διαδικτυακό της στέκι στην μορφή του site κι όχι απλώς ενός ιστολογίου, όπως αρχικώς είχε ανακοινωθεί.
Γραμμένο για τη Θάλεια και το νεογέννητο γιο μας 
