Συντομογραφικό ημερολόγιο αναγνώσεων

   1. "Μιλώντας στο γιο μου για την ηθική και την ελευθερία" - του Φερνάντο Σαβατέρ:

Το μικρό αυτό βιβλιαράκι με εξέπληξε. Τηρεί έως ένα πολύ μεγάλο βαθμό την υπόσχεσή του να μην σηκώνει ψηλά το δακτυλάκι του διδακτισμού και να προσφέρει στον (εκάστοτε ηλικίας) αναγνώστη του εναύσματα για σκέψη σε ζητήματα διόλου ευδιάβατα. 

Η σαφήνεια των θέσεων, η συναρμογή των επιχειρημάτων/παραδειγμάτων, όπως και η καταλληλότητα (και συνάμα πολυμέρεια) των παραπομπών του το προστατεύουν από τις συνήθεις κακοτοπιές του είδους (έχω στο μυαλό μου το έργο του Ντ. Γκενζ "Μιλώντας για μαθηματικά στις κόρες μου" που ήταν μάλλον απογοητευτικό). 

Το ότι προσφέρεται ως ένα παράπλευρο εργαλείο διαλόγου για τους/τις συναδέλφους της Β'βάθμιας δε συζητιέται - ήδη στο Δημοτικό διαπίστωσα τη δυναμική του.

 2. "Τι είναι το πνεύμα; Γνωρίζουμε το αντίθετό του που είναι το έγκλημα. Τί είναι ο άνθρωπος; Εδώ όμως σάς σταματώ, γιατί αυτό το ξέρουμε. Είναι το είδος της δύναμης που καταλήγει πάντα στην ανατροπή των τυράννων και των θεών."

Από το βιβλίο του Αλ. Καμύ "Γράμματα σ' ένα φίλο Γερμανό" που μόλις διάβασα με μεγάλη εσωτερική δόνηση. Ενδείκνυται να σταλούν εκ νέου στον σημερινό μέσα και γύρω μας μικρο/μεγαλο-φασισμό.

 3. "Ένας αστρολάβος του ουρανού και της ζωής". Στην συνέχεια της "Κόμης της Βερενίκης" και της "Αυτοβιογραφίας του φωτός" ο Γ. Γραμματικάκης επιμένει να χαρτογραφεί με ένα τρόπο ανάγλυφο και μοναδικό, για τα ελληνικά δεδομένα, την ύλη (κυρίως) και την αντι-ύλη (πολύ λιγότερο) του ουρανού.

Στο παρόν, επιχειρεί ένα βήμα προς τα μπρος - με αφορμή τα επουράνια και μακροφυσικά (με τα οποία έχουμε σκανδαλωδώς ελάχιστη εξοικείωση εδώ στην Ελλάδα) σχολιάζει και αναλύει τα επίγεια και τα ανθρώπινα: από την ευρύτερη εγχώρια πολιτική σκηνή μέχρι και προσωπική του θητεία σε ακαδημαϊκές θέσεις τόσο στην Κρήτη, όσο και στην Κέρκυρα.

Το ότι επέλεξαν πέρσι να ενσωματώσουν στις Πανελλήνιες ένα απόσπασμα αυτού του πολύ ενδιαφέροντος έργου, δε λέει από μόνο του πολλά πράγματα, διότι, όπως όλοι γνωρίζουν, το πρόβλημα δεν έχει να κάνει με το τί θα ασχοληθούν οι υποψήφιοι, αλλά με το «τι» αναμένεται να πούν στα γραπτά τους. Όπως και με το προκάτ «πώς» - όλης αυτής της διαδικασίας.

Θυμίζω, πως ο Γραμματικάκης είχε το χιούμορ, όπως και την ...βιολογική δυνατότητα να αντιδράσει εγκαίρως κατά τις εξετάσεις του περσινού καλοκαιριού.

Ο δύσμοιρος ο Σολωμός όμως, δεν την είχε. Ούτε πέρσι - ούτε κι όλα αυτά τα χρόνια, που η εγκύκλιος εκπαίδευση μας κατ' έθος τού συμπεριφέρεται, όπως οι πρωτοετείς φοιτητές Ανατομίας απέναντι στα πτώματα που τους κομίζουν στη κεντρική κλίνη του Εργαστηρίου τους.

4. "Συνειρμοί, μαρτυρίες, μυθιστορίες" του Γ. Β. Δερτιλή. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και ειλικρινή κείμενα μικρο-ιστορίας γραμμένο από έναν εκ των επιφανέστερων μακρο-ιστορικών του τόπου μας.

Δεν είναι εύκολη υπόθεση. Να απαλλάσσεσαι των οικείων σου "φακών" λήψης κι εγγραφής. Να προσεγγίζεις το ιδιωτικό, αλλά και το συλλογικό - δια του άμεσα ή έμμεσα βιωμένου. Κι επιπλέον: να αποδράς από τη "στυλιζαρισμένη" γλώσσα των επιστημονικών σου συγγραμμάτων, για να εκμυστηρευθείς ακόμη κι όσα επί δεκαετίες δεν έχεις τολμήσει να αγγίξεις - διότι, είτε έτσι, είτε αλλιώς, "πονούν". 

Αυτές τις εκμυστηρεύσεις του Δερτιλή, ειδικότερα, τις απόλαυσα: όπως, λχ, τί του επιφύλαξε η ζήση του κατά την 21η Απριλίου του 1967.

Εκείνο όμως που θα ήθελα να δω …κινηματογραφημένο (για πολλούς λόγους ξεφεύγουν της πολιτικής και αγγίζουν την περιοχή της αισθητικής) είναι ένα γλέντι που έζησε μέσα στην Κατοχή με την πιο χαρακτηριστική ανθρωπογεωγραφία της εποχής στη σύνθεσή του.

"Ελάχιστοι είναι οι ιστορικοί που ελέγχουν ορισμένες έστω από τις προκαταλήψεις τους. Οι περισσότεροι παραμένουν, συχνά χωρίς να το αντιλαμβάνονται, άτολμοι απέναντι μπροστά στα δεδομένα στερεότυπα" (σελ. 25) σημειώνει σχολιάζοντας τα του Εμφύλιου Πολέμου. Κι αναρωτιέμαι: μόνον τα του Εμφύλιου Πολέμου;

Εργαστήριο δημιουργικής γραφής κι ανάγνωσης "ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ": 2013-2014