Δευτέρα, Μαρτίου 11, 2024

"Κοχύλι στο Πεντάγραμμο 2" / Η παράσταση


Γιορτή τραγουδιού και λογοτεχνίας για τα 11 έτη λειτουργίας
του Εργαστηρίου δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής "ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ".

Στη Ρωγμή του Χρόνου (Π. Πόλη Ρόδου) - Κυριακή, 25/2/2024
Μουσική τίτλων - μοντάζ: Πάνος Δρακόπουλος
Εικαστικές δημιουργίες: Στέλιος Σκαραβαίος

Παραγωγή:
Εργαστήριο δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής "ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ"

Σάββατο, Μαρτίου 09, 2024

Ο Άγγελος και οι Άγγελοί μας


Αυτός είναι ο Άγγελος.

 

Στην φωτογραφία, αριστερά, τραγουδάει ως καλλίφωνο Ουρανοποιηματάκι "Το αστέρι του βορρά" (Μουσική: Μ. Χατζιδάκις - Στίχοι: Ν. Γκάτσος). Στο 2ο στούντιο "Θάλεια". Όπως το είχαμε ενορχηστρώσει και ηχογραφήσει με τα Ουρανοποιηματάκια 2 (Ε'-ΣΤ' ΔΣ Κοσκινού, 2012-2014) – πριν από περίπου μία δεκαετία.


 

Στη φωτογραφία, δεξιά, είναι πλέον ο σημερινός του επίσης δημιουργικός εαυτός. Τραγουδάει τα δικά του λόγια – τη μουσική που γράφει άλλοτε μόνος, άλλοτε με φίλους και συνεργάτες του.

 

Τον χαίρομαι και τον καμαρώνω – όπως και όλους τους παλαιούς μαθητές και μαθήτριες που υλοποιούν την ελευθερία τους. Σε όποιο κανάλι – ή ποταμό της ζωής.

 

Διότι αυτή είναι η ευχή και η προτροπή μου για κάθε νέο άνθρωπο: να γίνει αυτό που είναι – η μοναδικότητα του

 

Αυτός είναι ο Άγγελος.

 

Τον βλέπετε να ποτίζει τα αόρατα φτερά του. Κι εκεί, στο σημερινό του καμαράκι –που για άλλον λέγεται στούντιο, για άλλον λέγεται βιβλιοθήκη, για άλλον ατελιέ ή υπολογιστής, για άλλον σκηνή, τερέν ή γυμναστήριο– τα ανοίγει και πετάει.

 

Όπως και αναρίθμητοι άλλοι συνομήλικοι του!


Πέμπτη, Μαρτίου 07, 2024

«ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ ~ 11 χρόνια βοής»


«Έπεσα για να κολυμπήσω και άφησα την καρδιά μου πίσω

Άφησα την καρδιά μου χάμω σαν το Κοχύλι μες την άμμο»

[“Τα Ρω του Έρωτα”, 1972 ]

 

 Οι στίχοι του Οδυσσέα Ελύτη αντήχησαν την Κυριακή, 25 Φεβρουαρίου 2024 στην «Ρωγμή του Χρόνου» της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου στη γενέθλια γιορτή «Κοχύλι στο Πεντάγραμμο ΙΙ» του Εργαστηρίου δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής «Το Κοχύλι», το οποίο φέτος έκλεισε τα 11 χρόνια λειτουργίας του και πλέον διανύει αισίως το 12ο του έτος.


Το καλοκαίρι του 2012 ο εμπνευστής και συντονιστής του Κοχυλιού, Πάνος Δρακόπουλος, έκανε ανοιχτό κάλεσμα για συμμετοχή σε ένα Εργαστήριο Δημιουργικής Ανάγνωσης και Γραφής:


«Το Εργαστήριο Δημιουργικής Ανάγνωσης και Γραφής «ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ» απευθύνεται σε: αναγνώστες, φοιτητές, εκπαιδευτικούς και ανθρώπους της γραφής που θα ήθελαν να εμπλουτίσουν τις αναγνωστικές και συγγραφικές τους εμπειρίες έως εκείνο το όριο της δημιουργικής τους τόλμης».


Η πρώτη συνάντηση των μελών του νεογέννητου τότε «Κοχυλιού» πραγματοποιήθηκε στις 27 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Έκτοτε η  «ανθρωπογεωγραφία του Κοχυλιού το ανασυνθέτει», όπως αναφέρει στην συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα στο Ραδιόφωνο Λυχνάρι για την εκδήλωση «Κοχύλι στο Πεντάγραμμο ΙΙ» ο Πάνος Δρακόπουλος[Συνέντευξη στον Παναγιώτη Χριστοφόρου, 25/2/2024.  ]


Ένα Εργαστήρι, στο οποίο καθένας, που αγαπά την τέχνη της ανάγνωσης και της γραφής, είναι ελεύθερος να δημιουργήσει, να καλλιεργήσει τη σκέψη του, να αλληλεπιδράσει με μέλη του εργαστηρίου και τους καλεσμένους του, όπως ποιητές, μεταφραστές, φωτογράφους, τυπογράφους, ζωγράφους – με ανθρώπους που αγαπάνε και εκφράζονται μέσω της τέχνης.


Και η βεντάλια της τέχνης, διαρκώς ανοιχτή, σκορπά το αεράκι της έμπνευσης και της δημιουργίας στην ίδια και στους γύρω της.


«11 χρόνια βοής. Όπως η ατέρμονη βοή της θάλασσα. Έχει κρυφή δυναμική. Η βοή που βγαίνει από ένα κοχύλι. Έτσι εξελίσσεται η παρέα (μας) και η συντροφικότητα μέσα από ένα Κοχύλι. Τα κοχύλια μπορεί να φαίνονται μοναχικά, αλλά υπάρχουν περιοχές που ζούνε όλα μαζί και δημιουργούνε μια κοινωνία».  Λόγια φίλου του «Κοχυλιού», που παρακολουθεί τα τελευταία χρόνια απ’ έξω τις δράσεις του.


Γιατί «Κοχύλι» σημαίνει εξωστρέφεια και άνοιγμα στην κοινωνία. [Για τις δράσεις του «Κοχυλιού» βλ. ενδεικτικά: https://nothia.blogspot.com/2023/08/12.html ]


Από το άνοιγμα αυτό δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα ίδια τα γενέθλια του Εργαστηρίου, με την φετινή παράσταση «Κοχύλι στο Πεντάγραμμο ΙΙ».


Πρόκειται, κατ’ ουσίαν, σε μία γιορτή, όπου ο γραπτός λόγος συνομιλεί με την θεατρική παρουσία και την μουσική. Τον κορμό της παράστασης αποτελούν μουσικά κομμάτια, τα οποία επιλέγονται κάθε φορά από τον συντονιστή του «Κοχυλιού». Τα μέλη του (τρέχοντος έτους και παλαιότερων ετών) καλούνται να γεφυρώσουν το ένα τραγούδι με το άλλο, εμπνευσμένα από τους στίχους των τραγουδιών. Έτσι περνάμε από το ένα κομμάτι στο άλλο, μέσα από μονολόγους, σάτιρα, διαλόγους, δράμα, ποίηση, με τη μουσική να παίζεται ζωντανά από μέλη του Κοχυλιού.

 

Φέτος, το «Κοχύλι στο Πεντάγραμμο ΙΙ» ντύθηκε μουσικά από την Λέιντα (Leida) στο βιολί, την Λίλυ στο πιάνο, την Θάλεια στη φωνή και στα κρουστά, τον Οδυσσέα στην κιθάρα και τον Πάνο στις κιθάρες και στη φωνή. 


Έγραψαν κι ενσάρκωσαν πάνω στη σκηνή της «Ρωγμής του Χρόνου» τα μέλη του Εργαστηρίου, με σειρά εμφάνισης:

Δέσποινα Αρβανιτάκη, Λίλυ Γανωτάκη, Θάλεια Δρακοπούλου, Χρυσάνθη Μανούσακα, Αναστασία Ζέππου, Ιωάννα Παπανικολάου, Κατερίνα Νοτοπούλου, Πάνος Δρακόπουλος, Μαρουλίτα Παπαδόσηφου, Λευτέρης Κατσούρης, Ελένη Κυρμουζούδη, Σουζάνα Ιωακειμίδου.

 

Επίσης με κείμενα τους στο Πρόγραμμα της Γιορτής συμμετείχαν και τα ιδρυτικά του μέλη, Βάλια Μυλωνά και Αργύρης Κόσκορος.


Σημειωτέον πως την τυπογραφικών φροντίδα των Αφισών κι όλων των εντύπων είχε ο επί σειρά φίλος και συνεργάτης του Εργαστηρίου, Νίκος Χατζηκαλημέρης και την χορηγία επικοινωνίας ένας ακόμη σταθερός αρωγός και συμπορευτής του, το Ρ/Σ Λυχνάρι 91,4.


Ο πάνω όροφος της «Ρωγμής του Χρόνου» σύντομα ήταν κατάμεστος από φίλους του Κοχυλιού, που συμμετείχαν στα γενέθλια του.


Το εντεκάχρονο «παιδί» των γενεθλίων από την πρώτη στιγμή ξετύλιγε τα πολύτιμα δώρα του: χειροκρότημα, τραγούδι, χαμόγελα, συγκίνηση, εγκάρδιες αγκαλιές και φράσεις, όπως «Θέλουμε κι άλλο – ήταν λίγο…» –  κι ας διήρκησε μιάμιση περίπου ώρα.


«Το Κοχύλι» τους ευχαριστεί θερμά!

 

Κείμενο: Κυρμουζούδη Ελένη

Φωτογραφίες: Κατερίνα Χριστοπούλου, Αντριάννα Καραβασίλη, Γωγώ Τάψα

1η δημοσίεση:

Εφημερίδα ΡΟΔΙΑΚΗ, 6/3/2024, σελ. 16


Τρίτη, Μαρτίου 05, 2024

«Περί φιλίας» του Αλ. Νεχαμά

"Αναγνωστικές τέρψεις χειμώνα [1]"

 

Το Αλέξανδρο Νεχαμά τον παρακολουθώ ήδη απ’ την εποχή που ήθελα να κατανοήσω εις βάθος τον Πλάτωνα με ποικίλες αφορμές.

 

Τόσο αυτός όσο και ο δάσκαλος του ο Γρηγόρης Βλαστός (τον οποίον έπειτα αναθεώρησε) μάς έχουν προσφέρει πολλά και σημαντικά πάνω στις πλατωνικές μελέτες.

 

Τον εκτίμησα όμως κι ως πρωτότυπο φιλόσοφο κυρίως απ’ το γεμάτο ευρηματικές ιδέες έργο του «Η τέχνη του βίου: σωκρατικοί στοχασμοί – από τον Πλάτωνα στον Φουκώ» (εκδ. Νεφέλη, 2001).

 


Στο «Περί φιλίας» (εκδ. Μεταίχμιο, 2019) εξελίσσει την προσωπική του φιλοσοφία αναποδογυρίζοντας το περί φιλίας μοντέλο που μας παρέδωσε ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια.

 

Γιατί τον Αριστοτέλη; Διότι ενώ το μοντέλο του σε διάφορά επίπεδα του επιστητού έχει αναθεωρηθεί προ πολλού (πχ το πάλαι ποτέ κυρίαρχο κοσμοείδωλο του) η σχετική με την φιλία φιλοσοφία του ακόμη καλά κρατεί διεθνώς.

 

Ο Νεχαμάς με τη βοήθεια που του προσφέρει η ευρεία του παιδεία κυρίως γύρω απ’ τις τέχνες (θέατρο, λογοτεχνία, εικαστικά) ανοίγει μία νέα οδό νοηματοδότησης της φιλίας – και μας κάνει να σκεφτούμε απ’ την αρχή τις φιλίες μας και το περιεχόμενο τους.

 

Η μετάφραση του Θ. Τάση – όπως θα την ήθελε ο συγγραφέας και το σύνηθες ύφος του: λιτή κι εύπλαστη.


Στο You Tube - μπορείτε να δείτε το βίντεο της βιβλιοπαρουσίασης του Περί Φιλίας:

Παρασκευή, Φεβρουαρίου 23, 2024

"Ποτάμι ο χρόνος - οι λέξεις - εμείς": Συνέντευξη στο Ρ/Σ Λυχνάρι 91,4


Η πρωινή μας συνομιλία με τον Παναγιώτη Χριστοφόρου στο Ρ/Σ Λυχνάρι 91,4 - εν όψει της μουσικο-ποιητικής μας παράστασης "ΚΟΧΥΛΙ ΣΤΟ ΠΕΝΤΑΓΡΑΜΜΟ - 2" στην "Ρωγμή του Χρόνου", την Κυριακή 25/2 (20.00).





«Ένα ποτάμι είναι ο χρόνος κι ένα ποτάμι από λέξεις είναι η τέχνη με την οποία συμπορευόμαστε. Ποτάμι ο χρόνος, ποτάμι οι λέξεις, ποτάμι κι εμείς, που δεν είμαστε οι ίδιοι, όπως τότε, το ΄12, όταν πρωτοξεκινούσαμε...»

Πέμπτη, Φεβρουαρίου 22, 2024

"Κοχυλιού" Γενέθλια



Καλωσόρισμα

 

Μια φορά κι έναν καιρό ο λόγος και το μέλος ήταν ένα σώμα.

Έτσι το θέλησε ο άνθρωπος του αγροτικού πολιτισμού – έτσι και ο άνθρωπος του πόντου.

Στους αιώνες που ακολούθησαν – κι ας παρέμεινε ο άνθρωπος με το ένα πόδι καλλιεργητής της γης και με το άλλο κωπηλάτης των θαλασσών – το μέλος πήρε τον δικό του δρόμο κι έφτασε μέχρι τις αντιστίξεις ενός Μπαχ, τις αρμονίες ενός Μότσαρτ ή τα συγκλονιστικά κονσέρτα ενός Μπετόβεν.

Το ίδιο και ο λόγος: είτε πάνω στην σκηνή του Σαίξπηρ, είτε στις σιωπηλές σελίδες του Δάντη, του Γκαίτε ή του Έλιοτ – γέννησε μία ποίηση, που μας μίλησε για τον κόσμο μας  –τον κόσμο της πίστης, τον κόσμο του λόγου, τον κόσμο του συναισθήματος, τον κόσμο του παραλόγου– με τέτοια ποικιλομορφία και διαύγεια, όπως, ίσως, καμία άλλη τέχνη.

Παράλληλα στα μεγάλα αυτά ταξίδια της οργανικής μουσικής και της έντυπης ποίησης, μία τέχνη ταπεινή τα είχε και τα δυο τους, μέλος και λόγο, αδιάλειπτα ενωμένα: το τραγούδι.

Με αυτό συνομιλούμε και φέτος ως «Κοχύλι». Για να γιορτάσουμε τα 11χρονά μας.

Και για να πούμε, πως οι ιστορίες που πλάθουμε και διακινούμε –είτε με κατάφορτα πεντάγραμμα, είτε δίχως σταγόνα από τέταρτα ή όγδοα– τον φωτίζουν και τον αναπλάθουν.

Είτε στις εποχές, πριν και μετά την μηχανή – είτε σήμερα, που συνυπάρχουμε με άβαταρ, μποτ κι αλγόριθμους.

 

Πάνος Δρακόπουλος

Υπεύθυνος Εργαστηρίου δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής

«ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ»

 


2 νέα κείμενα
από ιδρυτικά μας μέλη - με αφορμή την νέα μας παράστασή:


Ι.

«Να φύγεις» της είπα.

«Μου αναστατώνεις τη ζωή. Σε κλείνω στα ντουλάπια μου κι όλο δραπετεύεις. Ξεπορτίζεις μ’ εκείνα τα άτακτα θηλυκά, την Ελπίδα και την Επιθυμία, που ακροβατούν στο όνειρο και την αλήθεια. Μπλέκεσαι στη σκέψη μου και με αποσυντονίζεις. Τρέφεσαι από τη μουσική μου και κλέβεις τα λόγια μου. Αλλάζεις την πραγματικότητα και παίζεις με τη ψυχή μου. Σου εμπιστεύομαι τον χρόνο μου και εσύ μου χτίζεις ουρανοξύστες να ανέβω και εργοστάσια ονείρων να λειτουργήσω».

«Να φύγεις», της είπα. Θέλω πίσω τους γνωστούς μου φόβους. Θέλω να βλέπω τον κόσμο, μόνο με τα μάτια μου. Θέλω να ξέρω το αύριο. Θέλω να μην με ανακαλύπτω κάθε μέρα».

Κι εκείνη έμεινε. Έμεινα κι εγώ κοντά της να Φαντάζομαι.

 

ΒΑΛΙΑ ΜΥΛΩΝΑ

 

 ΙΙ.

Παλιά, πολύ παλιά, πριν τα χαρτιά και τα μολύβια, το πρώτο κορίτσι που πάτησε ποτέ στην ακτή κράτησε στα χέρια του το πρώτο κοχύλι που ξέβρασε ποτέ ένα κύμα. Βάζοντάς το στ' αφτί το σιωπηλό κορίτσι πίστεψε πως του μιλά η ίδια της θάλασσας - αποφάσισε λοιπόν ν' απαντήσει. Και όπως τα λόγια ενώθηκαν, το κορίτσι δεν ήταν πια κορίτσι ούτε το κοχύλι κοχύλι. Γυναίκα, γιαγιά και λίπασμα το πρώτο, βούκινο, φλογέρα και κλαρινέτο το δεύτερο, χάραξαν στο χρόνο μια ρωγμή και χάθηκαν μέσα.

Αν πέσει ποτέ στα χέρια σου ένα κλαρινέτο και γνωριστείτε καλά, θα έχει ήχους πολλούς ν' αφηγηθεί, τόσους όσους τα κύματα του πελάγους. Άμα τους βάλεις σε σειρά, θα φτάσεις ίσως κάποτε στο πρώτο αυτό κορίτσι που πάτησε ποτέ στην ακτή και στο πρώτο αυτό κοχύλι που ξέβρασε ποτέ ένα κύμα.

ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΟΣΚΟΡΟΣ

Κυριακή, Φεβρουαρίου 18, 2024

Αλεξέι Ναβάλνι

Α. Ν., 4/6/1976 - 16/2/2024


Αλεξέι Ναβάλνι

 

Μια φορά –στο τόσο– ο φόβος

σε στέλνει απευθείας

στην αγκαλιά της γενναιότητας.

 

Και η γενναιότητα δεν είναι παίξε-γέλασε συνθήκη.

Είναι το αντίθετο: ου-παίξε πια, ου-γέλα.

 

Κι όντως, όταν τα πράγματα στριμώξουν,

συλλαμβάνεσαι και κρατείσαι

από φυλακή σε φυλακή.

 

Κι όμως,

 ο ισχυρός

–τι ισχυρός; θεόρατος–

εχθρός σου

τρώγεται

και μόνο που αναπνέεις.

 

Τόσο ισχυρός νιώθει.

 

Θα καμωθεί πως δεν είδε

απ’ το ύψος κι απ’ τα χίλια ματογυάλια του

ποιος ή τι στο τέλος σ’ εξαφάνισε.

 

Τι να γνωρίζει τάχα ο τυφλός;

 

Εσύ και οι όμοιοι σου – δεν είστε του κάτω κόσμου.

Ποτέ.

 

Αναγεννιέστε

 

Σαν το συκώτι

του Προμηθέα.



Συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τη ρωσική πρεσβεία στη Βαρσοβία για τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι

Παρασκευή, Φεβρουαρίου 16, 2024

Βλαστοί Ανθρωπινότητας


Κάθε φορά που κάποιοι συνάνθρωποι-συμπολίτες μας νιώθουν λιγότερο αόρατοι απ' τους πολλούς – φύεται κάτι που πριν δεν υπήρχε:


Όχι, απλώς, μιας ορισμένης λογής κοινωνική ορατότητα – αλλά ένας ακόμη βλαστός.


Ανθρωπινότητας!


Τρίτη, Φεβρουαρίου 13, 2024

13/2 - Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου


Φωτογραφίζει ο με γαλλική μύτη φακός της Μαρουλίτας

Προσοχή στους (όπου γης) Πινόκιο 

– τους μικρόφωνα φέροντες!

[3/2: Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου]


Πέμπτη, Φεβρουαρίου 08, 2024

Κρυφό αεράκι



Υπάρχει κάτι μέσα μας – που μένει ανέπαφο απ' την φθορά.

Που δεν ρυτιδώνει.

Που δεν ασπρίζει σαν την ολοένα χιονισμένη μας κώμη.

Κάτι που δεν ανήκει στα καθημερινά μας μικρο-κέρδη

και στις πάγιες μικρο-χασούρες.

Υπάρχει κάτι μέσα μας που ακόμη κι απ' την απώλεια ξεγλιστρά.

Δεν είναι νόμος.

Δεν είναι σταθερά.

Δεν είναι καν αεράκι.

Δεν είναι το αεράκι μας.



Το αντίθετο ισχύει:

Εμείς οι ίδιοι – είμαστε το κρυφό του αεράκι.

 

  

Στο βιντεάκι:

Ο Αρτ Γκαρφάνκελ ερμηνεύει το Scarborough Fair

ζωντανά απ’ το σπίτι του στην Νέα Υόρκη.



Τρίτη, Φεβρουαρίου 06, 2024

Απόδραση απ' την αστοχασιά μας


Πολύ ενδιαφέρουσα η προσέγγιση του Ιωσήφ Σηφάκη (Βραβείο Τούρινγκ 2007) σε διάφορες περιοχές του επιστητού – σε διάφορες επικράτειες της ζωής μας.

 

Τον παρακολουθώ, τα τελευταία χρόνια, όταν μιλάει ή γράφει για την πολυπλοκότητα στην οικονομία, στις φυσικές επιστήμες – μέχρι και την οντολογία.

 

Έχει, εκτιμώ, ιδιαίτερη αξία η θέση του πως η πολυπλοκότητα διαστρωματώνεται – ανάλογα με την κλίμακά της.

 

Και αυτή η προσέγγιση μάς είναι αναγκαία. Η νηφάλια προσέγγιση της πληροφορικής.

 

Είναι αλάθητη;

Όχι, φυσικά.

 

Εκπέμπει όμως μία αγωνία αφύπνισης της κοινωνίας απ' τις καθημερινές της μέριμνες –  που είναι ωστόσο κοντόθωρες σε σχέση με την «μεγάλη εικόνα».

 

Ο κόσμος αλλάζει καλπάζοντας – κι εμείς βρίσκουμε θέματα για να μας παγιδεύουν στην πόλωση, στην οποία εθελούσια προστρέχουμε.

 

Και κάτι ακόμη. Χρειάζεται συχνότερα να ασκούμε την ικανότητα της κριτικής σκέψης. Της λογικής ανάλυσης.

 

Το συναίσθημά μας μάς φυλακίζει – όταν του δίνουμε όλα τα κλειδιά των απαντήσεων.

 

Όπως και η λογική μάς φυλακίζει – όταν διώχνει από μέσα μας κάθε άλλη "φωνή".

 

Αναρωτιέμαι: ακούγονται κοινότυπα όλα αυτά;

 

Αυτό που είναι όντως κοινότοπο - είναι η ηγεμονία του ενός εις βάρος του άλλου - και ταυτόχρονα, κάτω απ' την ψιλή μύτη αυτής της ηγεμονίας να περνάνε από κάτω της όλα τα μεγάλα θέματα της εποχής μας - κι εμείς ως κοινωνία να μην παίρνουμε, εν τέλει, χαμπάρι.

 

Εννοώ: την κλιματική αλλαγή και την διαρκή άνοδο-επέκταση της Τεχνητής Νοημοσύνης – αλλά και την αστόχαστη στάση πολιτικών, οικονομικών κι επιστημονικών ελίτ απέναντί τους.

 

Αυτήν την μπετόν αρμέ αστοχασιά κυβερνόντων κι απλών πολιτών επιχειρεί να ραγίσει ο λόγος του Σηφάκη – και σκέφτομαι και συνάμα νιώθω: πως έχει δίκιο.